Boşanmak İstiyorum Ne Yapmalıyım? sorusu son dönemde çok fazla araştırılmaya başlandı. Boşanma, evliliğin yasal olarak sona ermesidir. Eşler, evlilik birliğinin devam etmesini istemiyorlar ise, bir dava açmak sureti ile belirli sebeplere dayanarak boşanma talep etmelidir.Boşanmanın genel şartları ve çeşitleri için “ BOŞANMA NEDİR?BOŞANMA DAVASI VE ÇEŞİTLERİ ” konulu makalemizi okuyabilirsiniz.
Hangi Sebeplere Dayanarak Boşanma Davası Açarım?
Boşanma davası söz konusu olduğunda ” anlaşmalı boşanma ” ve ” çekişmeli boşanma ” davalarından söz edebilmekteyiz. Taraflar, boşanmanın her türlü sonucu konusunda anlaşarak boşanmaya karar verip velayet, nafaka, tazminat konularında aralarında bir anlaşmazlık ve çekişme bulunmamakta, taraflar arasında bir kusur yarışması söz konusu olmamakta ise anlaşmalı boşanma davası söz konusudur.
Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi hâlinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu hâlde boşanma kararı verilebilmesi için, hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın malî sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır.
Hâkim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü hâlinde boşanmaya hükmolunur.
Çekişmeli boşanmada ise, maddi ve manevi tazminat, velayet, nafaka, tarafların kusuru gibi problemler ortaya çıkmakta, bunların sonucunda bu meselelerin karara bağlanması gerekli olmaktadır.Çekişmeli boşanma davalarında boşanma sebeplerini genel ve özel sebepler olarak sınıflandırabiliriz.
Evlilik Birliği, ortak hayatı sürdürmeleri kendilerinden beklenmeyecek derecede temelinden sarsılmış olursa, eşlerden her biri boşanma davası açabilmektedir. Eşler arasında şiddetli geçimsizlik, karakter zıtlığı, uyuşamama gibi sebepler evlilik birliğini sarsıp kişileri ortak hayat sürdüremeyecek konuma getirmekte ve bunlara dayanarak eşler boşanma talep edebilmektedir. Bu sebeplere genel boşanma sebepleri diyebiliriz.
Bu hâllerde, davacının kusuru daha ağır ise, davalının açılan davaya itiraz hakkı vardır. Bununla beraber bu itiraz, hakkın kötüye kullanılması niteliğinde ise ve evlilik birliğinin devamında davalı ve çocuklar bakımından korunmaya değer bir yarar kalmamışsa boşanmaya karar verilebilir.
Özel boşanma sebepleri ise kanunda şu şekilde sayılmıştır:
- Zina : Eşlerden biri zina ederse, diğer eş boşanma davası açabilir.
- Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış: Eşlerden her biri diğeri tarafından hayatına kastedilmesi veya kendisine pek kötü davranılması ya da ağır derecede onur kırıcı bir davranışta bulunulması sebebiyle boşanma davası açabilir.
- Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme: Eşlerden biri küçük düşürücü bir suç işler veya haysiyetsiz bir hayat sürer ve bu sebeplerden ötürü onunla birlikte yaşaması diğer eşten beklenemezse boşanma davası açabilir
- Terk : Eşlerden biri, evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemek maksadıyla diğerini terk ettiği veya haklı bir sebep olmadan ortak konuta dönmediği takdirde ayrılık, en az altı ay sürmüş ve bu durum devam etmekte ve istem üzerine hâkim veya noter tarafından yapılan ihtar sonuçsuz kalmış ise; terk edilen eş, boşanma davası açabilir.
- Akıl hastalığı : Eşlerden biri akıl hastası olup da bu yüzden ortak hayat diğer eş için çekilmez hâle gelirse, hastalığın geçmesine olanak bulunmadığı resmî sağlık kurulu raporuyla tespit edilmek koşuluyla bu eş boşanma davası açabilir.
Çekişmeli boşanma davalarında genel boşanma sebebi söz konusuysa taraflardan biri diğerinin kusurunu ispat etmelidir. Çünkü boşanma davasını özel bir sebebe dayanarak açmamaktadır.
Ancak özel bir sebebe dayanarak açması halinde kanunda bu sebepler özel olarak boşanma sebebi olarak sayıldığından sadece bu sebeplerin varlığının ispatlanması yeterli olmakta olup karşı tarafın kusurunun ispatlanması gerekmemektedir.
Boşanmak İstiyorum Ama Çocuğum Var
Anlaşmalı boşanmalarda çocuğun velayeti, taraflarca karara bağlanmaktadır. Ancak çekişmeli boşanmalarda velayet konusunda problemler çıkmakta velayetin kime bırakılacağını belirlemekte mahkeme rol oynamaktadır.
Peki hakim neyi göz önünde bulundurarak son kararı verir? Önemli olan konu, çocuğun menfaatidir. Hakim çocuğun menfaatini düşünerek velayet konusunu karara bağlamaktadır.
Hemen Boşanmak İstiyorum
Hızlı boşanma taraflar tarafından isteniyorsa, ortada çekişmeli konu bırakmayacak şekilde bir anlaşmaya varılmalı, sonuçlar konusunda uzlaşı sağlanıp anlaşmalı boşanma ile kısa sürede boşanılmalıdır.
Boşanma Sonrası Tazminat
Boşanma dolayısıyla taraflar maddi ve manevi zarara uğrayabileceklerinden, kanun, maddi ve manevi tazminat talep edilmesini uygun görmüştür. Mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenen kusursuz veya daha az kusurlu taraf, kusurlu taraftan uygun bir maddî tazminat isteyebilir.
Boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan diğer taraftan manevî tazminat olarak uygun miktarda bir para ödenmesini isteyebilir.Konuya ilişkin ” Boşanma Davalarında Maddi ve Manevi Tazminat Nasıl Belirlenir? ” konulu makalemizi okuyabilirsiniz.
Boşanma Davası Açmada Süreler
Özel sebeplerden zina söz konusu ise; Davaya hakkı olan eşin boşanma sebebini öğrenmesinden başlayarak altı ay ve her hâlde zina eyleminin üzerinden beş yıl geçmekle dava hakkı düşer.
Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış mevcut ise; Davaya hakkı olan eşin boşanma sebebini öğrenmesinden başlayarak altı ay ve her hâlde bu sebebin doğumunun üzerinden beş yıl geçmekle dava hakkı düşer.
Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme söz konusu ise; Eşlerden biri küçük düşürücü bir suç işler veya haysiyetsiz bir hayat sürer ve bu sebeplerden ötürü onunla birlikte yaşaması diğer eşten beklenemezse, bu eş her zaman boşanma davası açabilir.
Boşanma sebeplerinden herhangi biriyle açılmış bulunan davanın reddine karar verilmesi ve bu kararın kesinleştiği tarihten başlayarak üç yıl geçmesi hâlinde, her ne sebeple olursa olsun ortak hayat yeniden kurulamamışsa evlilik birliği temelden sarsılmış sayılır ve eşlerden birinin istemi üzerine boşanmaya karar verilir.
Boşanma Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme
Boşanma davalarında görevli mahkeme Aile Mahkemeleri, Aile Mahkemeleri olmayan yerlerde ise Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise eşlerin evliliklerinin son 6 ayında ikamet ettikleri yer mahkemesidir.
