Suç Eşyasının Satın Alınması veya Kabul Edilmesi Suçu TCK 165’te düzenlenmiş olan ve başlık olarak Mala Karşı İşlenen Suçlar başlığı altında düzenlenmiştir. Kanun TCK 165 ile birlikte suç eşyalarına karşı bir rağbet oluşmasının önüne geçmek istemiş ve suça iştirak etmeksizin, satan, alan, devreden veya hediye dahi olsa bunu kabul eden kimsenin cezalandırılacağını ilgili madde metninde düzenlemiştir.
Suç Eşyasının Satın Alınması veya Kabul Edilmesi Suçunun Oluşması
Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunun oluşmasını TCK 165 birden fazla şekile bağlamıştır. Bu suçun oluşması için öncelikle gereken unsur suçun işlenmesine iştirak etmeksizin suç konusu eşyayı elde bulundurmak gerekir. Burada elde edilmiş olan eşyanın ele geçirilmesi için söz konusu suçun cezalandırılabilir olması gerekmez. Elde edilen bu eşya zamanaşımına uğramış bir suç dolayısıyla ele geçirilmiş olsa da suçun unsuru gerçekleşmiş olacaktır. Hatta suç eşyasının ele geçirilmesi sürecinde eşyanın maliki yani sahibi şikayette bulunmamış olsa da suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunun oluşmasına engel teşkil edecek durumu oluşturmuş olmayacaktır.
Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçu seçimlik hareketli bir suçtur. Suç eşyasının satın alınması şekliyle karşımıza çıkabilecek olan bu suç suç eşyasının kabul edilmesi şeklinde de karşımıza çıkabilir. Suç eşyasının bilinmemesi durumunda ise bu suç tipi zaten oluşmamış olacaktır. TCK 165 suç işlemenin hukuk toplumunda kazanç kaynağı olmasını engellemek maksadıyla düzenlenmiştir. Bu sebepledir ki günlük hayatta hukuka aykırı şekilde ele geçirilen eşyalar ile kazanç elde etmemeleri için TCK 165’teki hükümler yerine getirilir. Hediye edilen eşyanın bir suç eşyasını olduğunu bilerek kabul ediliyorsa burada TCK 165’te belirtilen suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçu oluşmuş olacaktır.
Suç Eşyasının Satın Alınması veya Kabul Edilmesi Suçunun Maddi Unsurları
Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunun maddi unsurunu ele alacak olursak;
- Fail: TCK 165’te belirtilen suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunun faili herkes olabilmektedir. Yani bu suç tipi özgü bir suç değildir. Suç eşyasını bilen ve bunu bilmesine rağmen satın alan veya hediyeyi kabul eden herkes TCK 165 gereği cezalandırılacaktır.
- Mağdur: Eşyasına el konulmuş olan kimse bu suçun mağdurudur. Aynı zamanda bu suç topluma karşı da işlenmiş olacağı için mağdur tüm toplumdur.
- Suçun Konusu: Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunun konusu maddi değere sahip olan eşyadır.
- Korunan Hukuki Değer: Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunda korunan hukuki değer kamu düzeninin korunmasıdır.
- Manevi Unsur: TCK 165’te belirtilen suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunun manevi unsuru doğrudan kast veya olası kasttır. Taksirle işlenebilen bir suç tipi değildir.
Çalıntı Mal Almak Suç Mu?
Çalıntı mal almak suç mu? sorusu sıkça karşılaştığımız sorulardan birisidir. Satın alınan malın suç eşyası olduğunun bilinmesi yani bu eşyanın bir suç çerçevesinde elde edildiğinin bilinmesi halinde alınması halinde çalıntı mal almak suçtur. Çalıntı mal almak malın çalıntı olduğu bilinmiyor ve bilinecek durumda değil ise suç değildir. Alınan eşyanın çalıntı mal olduğunu bilmesi halinde kimseye TCK 165 uyarınca ceza verilecektir.
Suç Eşyasının Satın Alınması veya Kabul Edilmesi Suçunun Cezası
Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunun cezası TCK 165’te belirlenmiştir. Buna göre bir suçun işlenmesiyle elde edilen eşyayı veya diğer malvarlığı değerlerine sahip olan şeyleri, bu suçun işlenmesine iştirak etmeksizin, satan, devreden, satın alan veya kabul eden kimseye verilecek olan ceza 6 aya kadar hapis cezası veya 10 bin güne kadar adli para cezasıdır.
Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçu adli para cezasına çevrilebilen bir suç tipidir.Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçu ile ilgili mahkemenin Hükmün Açıklanmasının Geriye Bırakılması (HAGB) kararı verilebilir. Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçu ile ilgili ceza ertelemesi kararı verilebilmesi mümkündür.
Çalıntı Motor Almanın Cezası Nedir?
Çalıntı motor almanın cezası nedir sorusunun cevabını TCK 165’te bulabiliriz. TCK 165’e göre çalıntı olduğunu bildiğimiz motoru alırsak veya hediye dahi olursa kabul edersek TCK 165 çerçevesinde 6 aya kadar hapis veya 10 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
Suç Eşyasının Satın Alınması veya Kabul Edilmesi Suçunun Zamanaşımı Süresi
Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunun zamanaşımı süresinin belirlenmesi TCK 66’da belirtilen hükme göre belirlenir. TCK 66’ya göre cezası 5 yılı aşmayan veya adli para cezasına hükmedilen durumlarda dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Buna göre suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunun zamanaşımı süresi de 8 yıldır.
Suç Eşyasının Satın Alınması veya Kabul Edilmesi Suçunda Görevli ve Yetkili Mahkeme
Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunda görevli ve yetkili mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir.
Suç Eşyasının Satın Alınması veya Kabul Edilmesi Suçu ile ilgili Yargıtay Kararları
T.C.YARGITAY 2. CEZA DAİRESİ
E. 2014/27369 K. 2014/22051
T. 25.9.2014
DAVA : Dosya incelenerek gereği düşünüldü:
KARAR : Sanığın eylemine uyan 5237 Sayılı TCK 165. maddesi uyarınca adli para cezası ile birlikte 5 ay hapis cezasına da hükmolunduğundan kararın temyizi kabil nitelikte olduğu anlaşılmakla, tebliğnamedeki red görüşüne katılınmamıştır.
Suç tarihinin gerekçeli karar başlığında 16.03.2008 olarak mahallinde düzeltilmesi olanaklı görülmüştür.
Yapılan duruşmaya toplanan delillere mahkemenin soruşturma sonuçlarına uygun oluşan kanaat ve takdirine göre diğer itirazlar yerinde görülmemiştir.Ancak;
Sanığa atılı suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçu için 5237 Sayılı TCK 165/1. maddesinin 09.07.2009 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı gün yürürlüğe giren 5918 Sayılı Kanun’un 3. maddesiyle yapılan değişiklik sonucu altı aydan üç yıla kadar hapis ve 10 bin güne kadar adli para cezası yaptırımlarının, her ikisinin de birlikte öngörüldüğü, yasada hapisle birlikte öngörülen adli para cezasının gün sayısının alt sınırının gösterilmediği hallerde aynı Kanun’un 52/1. maddesi gereğince alt sınırın beş gün olduğu; somut olayda hükmün gerekçesinde sanık hakkında yüklenen suçtan dolayı temel cezanın alt sınırdan belirlenmesine karar verildiği belirtilerek ve bu karar doğrultusunda hapis cezası yasa maddesinde gösterilen alt sınırdan belirlendiği halde, adli para cezasının, gün sayısının 5 gün yerine, 180 gün olarak belirlenmesi suretiyle TCK 165/1 ve TCK 52/1. maddelerine açıkça aykırı davranılması sonucu, fazla adli para cezasına hükmedilmesi,
SONUÇ : Bozmayı gerektirmiş sanığın temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden hükmün CMUK.nun 321. maddesi gereğince (BOZULMASINA), ancak bu aykırılığın aynı kanunun 322. maddesi gereğince düzeltilmesi mümkün bulunduğundan; “TCK 165/1. maddesi uyarınca hükmolunan temel adli para cezasının 5 gün olarak belirlenmesine, aynı Kanun’un 62. maddesi uyarınca takdire göre 1/6 oranında indirim yapılarak, sanığın 4 gün adli para cezası ile cezalandırılmasına, TCK 52/2. maddesi uyarınca mahkemenin takdiri gözetilerek bir gün karşılığı 20 TL kabul edilerek sonuç adlı para cezasının 80 TL olarak belirlenmesine” karar verilmek suretiyle diğer yönleri usul ve yasaya uygun olan hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 25/09/2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.