Hırsızlık Nedir?
Hırsızlık, kanunda zilyedinin rızası olmadan başkasına ait taşınır bir malı, kendisine veya başkasına bir yarar sağlamak maksadıyla bulunduğu yerden almak olarak tanımlanmıştır. Bu tanım doğrultusunda zilyedinin rızası olmadan başkasına ait taşınır malı kendisine veya başkasına yarar sağlamak maksadıyla alan kişi hırsızlık suçu işlemiş olacaktır. Hırsızlık suçu kanunda tanımlanmış olan basit haliyle işlenmiş olabileceği gibi yine kanunda sıralanan nitelikli haller ile de işlenebilmekte olup suçun niteliğine göre ağırlaştırıcı yahut hafifletici sebepler söz konusu olabilmekte ve hükmedilecek ceza değişebilmektedir. Makalemizde nitelikli haller ve hükmedilecek cezalar detaylı olarak açıklanmıştır.Basit Hırsızlık Suçu
Basit hırsızlık suçu Türk Ceza Kanunu 141. Maddesinde düzenlenmiş olan hırsızlığın temel halidir. Yukarıda açıklamış olduğumuz üzere hırsızlığın tanımındaki suçu işleyen kişi herhangi bir nitelikli hal de mevcut değil ise basit hırsızlık suçundan yargılanacak, cezası suçun tanımında belirtilen süreler arasında belirlenecektir. Hafifletici ve ağırlaştırıcı nitelikli haller oluşmamıştır.Nitelikli Hırsızlık Suçu
Bir suçun nitelikli hallerinden bahsettiğimizde, o suçun cezasını artıran yahut azaltan yani kanunda temel tanımda verilen ceza süresini değiştiren hallerden bahsetmiş olmaktayız. Hırsızlık suçunun nitelikli halleri kanunda aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.- Kime ait olursa olsun, kamu kurum ve kuruluşlarında veya ibadete ayrılmış yerlerde bulunan ya da kamu yararına veya hizmetine tahsis edilen eşya hakkında,
- Herkesin girebileceği bir yerde bırakılmakla birlikte kilitlenmek suretiyle ya da bina veya eklentileri içinde muhafaza altına alınmış olan eşya hakkında,
- Halkın yararlanmasına sunulmuş ulaşım aracı içinde veya bunların belli varış veya kalkış yerlerinde bulunan eşya hakkında,
- Bir afet veya genel bir felaketin meydana getirebileceği zararları önlemek veya hafifletmek maksadıyla hazırlanan eşya hakkında,
- Adet veya tahsis veya kullanımları gereği açıkta bırakılmış eşya hakkında,
- Elektrik enerjisi hakkında,
- Kişinin malını koruyamayacak durumda olmasından veya ölmesinden yararlanarak,
- Elde veya üstte taşınan eşyayı çekip almak suretiyle ya da özel beceriyle,
- Doğal bir afetin veya sosyal olayların meydana getirdiği korku veya kargaşadan yararlanarak,
- Haksız yere elde bulundurulan veya taklit anahtarla ya da diğer bir aletle kilit açmak suretiyle,
- Bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle,
- Tanınmamak için tedbir alarak veya yetkisi olmadığı halde resmi sıfat takınarak,
- Barınak yerlerinde, sürüde veya açık yerlerde bulunan büyük veya küçükbaş hayvan hakkında,
Nitelikli Hırsızlık Suçunun Cezası Ne Kadardır?
Zilyedinin rızası olmadan başkasına ait taşınır bir malı, kendisine veya başkasına bir yarar sağlamak maksadıyla bulunduğu yerden alan kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir. Kanunda suçun temel tanımında belirtildiği üzere temel ceza bir yıldan üç yıla kadar hapis olmakla birlikte suçun yukarıda belirtilen nitelikli haller mevcut ise cezada artırıma gidilebileceği gibi hafifletici sebeplerin mevcudiyeti halinde de indirime gidilebilmektedir. Peki nedir bu hafifletici sebepler?Nitelikli Hırsızlık Suçunda Hafifletici Sebepler
- Hırsızlık suçunun hafifletici yani daha az cezaya hükmedilmesini gerektiren sebepleri aşağıdaki gibi belirlenmiştir.
- Paydaş veya elbirliği ile malik olunan mal üzerinde,
- Bir hukukî ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacıyla,
- Hırsızlık suçunun konusunu oluşturan malın değerinin azlığı nedeniyle, verilecek cezada indirim yapılabileceği gibi, suçun işleniş şekli ve özellikleri de göz önünde bulundurularak, ceza vermekten de vazgeçilebilir.
- Hırsızlık suçunun, malın geçici bir süre kullanılıp zilyedine iade edilmek üzere işlenmesi hâlinde, şikâyet üzerine, verilecek ceza yarı oranına kadar indirilir. Ancak malın suç işlemek için kullanılmış olması hâlinde bu hüküm uygulanmaz.
- Hırsızlık suçunun ağır ve acil bir ihtiyacı karşılamak için işlenmesi hâlinde, olayın özelliğine göre, verilecek cezada indirim yapılabileceği gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.