Bu haftaki yazımızda vasiyetnameniz geri alınması işleminin mümkün olup olmadığına ve mümkün olduğu takdirde bu işlemin nasıl yapılacağına dikkat çekeceğiz. Vasiyetname ölüme bağlı bir tasarruftur ve bu sebeple ancak kişinin ölümü ile geçerli olabilecektir. Mirasbırakanın malvarlığı ile ilgili son arzuları, vefatından sonra hüküm doğuracak şekilde vasiyetname ile düzenlenir. Öncelikle uygulanabilecek bir vasiyetnameden bahsedebilmek için geçerlilik şartlarına haiz olması gerekmektedir. Bir vasiyetnamenin geçerlilik şartlarının neler olduğu Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenmektedir. Kişi, ölüme bağlı tasarrufu ile kendi iradesinin esas olduğu vasiyetnameyi geçerlilik şartlarına uygun olarak düzenlemelidir.
Vasiyetnamenin geri alınması Türk hukuk Sisteminde mümkün bir işlemdir. Aynı zamanda geri alma işleminin de bir ölüme bağlı tasarruf olduğunun altını çizmek gereklidir. Bir kişi kural olarak tek taraflı ölüme bağlı tasarrufundan her zaman için rücu edebilecektir. Vasiyetnamenin geri alınması için birkaç yöntem söz konusudur.
Geri Alma Beyanı İçeren Bir Vasiyetname Düzenlenmesi Yolu
Kişi, eski tarihli vasiyetnamesinin açıkça geri aldığı beyan ettiği yeni bir geri alma vasiyetnamesi düzenleyerek eski tarihli vasiyetnamesini hükümsüz kılabilmektedir. Bu doğrultuda ilk vasiyetname geri alma beyanına dayanarak ortadan kalkacaktır. Türk Medeni Kanun’un 542. Maddesi gereğince: “Mirasbırakan, vasiyetname için kanunda öngörülen şekillerden birine uymak suretiyle yeni bir vasiyetname yaparak önceki vasiyetnameden her zaman dönebilir.” Dolayısıyla kanunda belirtilen bu hükme göre mirasbırakan geri alma vasiyetnamesinde, geri alma iradesini açıkça beyan etmelidir.
Yeni Tarihli Vasiyetname Düzenlenmesi Yolu
Kişi yeni tarihli bir vasiyetname düzenleyerek eski tarihli vasiyetnamesini geri alabilmektedir. Türk Medeni Kanun’un 544/1 maddesine göre: “Mirasbırakan, önceki vasiyetnamesini ortadan kaldırmaksızın yeni bir vasiyetname yaparsa, kuşkuya yer bırakmayacak surette önceki vasiyetnameyi tamamlamadıkça, sonraki vasiyetname onun yerini alır.” Dolayısıyla yeni tarihli vasiyetname ilk vasiyetnamenin açıkça devamı niteliği taşıyorsa tamamlayıcı vasiyetname olarak görülür ve bu iki vasiyetname birlikte uygulanır.
Vasiyetnemenin Yol Edilmesi Yolu
Bir diğer yöntemi ise vasiyetnamenin yok edilerek geri alınmasıdır. Bir vasiyetname şayet geri alınmak suretiyle yok edilirse o vasiyetname hükümsüz olacaktır. Türk Medeni Kanunu’n 543. maddesi uyarınca: “Mirasbırakan, yok etmek suretiyle de vasiyetnameden dönebilir. Kaza sonucunda veya üçüncü kişinin kusuruyla yok olan ve içeriğinin aynen ve tamamen belirlenmesine olanak bulunmayan vasiyetname hükümsüz kalır. Tazminat isteme hakkı saklıdır.” Kanunda belirtildiği üzere bir vasiyetname yok edilmek suretiyle geri alınabilir. Fakat bu durumun kaza sonucu ya da üçüncü kişilerin kusuru olmaksızın vasiyetname sahibinin iradesi doğrultusunda gerçekleşmesi gerekir. Burada dikkat edilmesi gereken husus vasiyetnamenin tek başına yok edilmesinin yeterli olmadığıdır. Noterde aslı bulunan vasiyetnamenin de yok edilmesi gereklidir. Noterdeki vasiyetnamenin aslı, notere bu konuda irade beyanı ile gerçekleşecektir.
Sağlar Arası Tasarruf Yöntemi İle
Bir vasiyetnameye konu olan tasarrufların, sağlar arası bir tasarrufla geri alınmasına değinmek gerekmektedir. Öncelikle belirtmek gerekir ki bir kişi vasiyetname düzenledikten sonrada bu vasiyetnameye konu olan malları üzerindeki tasarruf hakkını kaybetmez. Vasiyetnamenin içeriği ne olursa olsun malları üzerinde dilediği gibi tasarrufta bulunabilir. Şayet bir kişi vasiyetname ile malı üzerinde tasarrufta bulunmuş ise bu mal üzerinde kuracağı başka bir tasarrufla vasiyetnamesini geri alma imkanına sahip olacaktır. Türk Medeni Kanun’un 544/2 maddesi uyarınca “Belirli mal bırakma vasiyeti de, vasiyetnamede aksi belirtilmedikçe, mirasbırakanın sonradan o mal üzerinde bu vasiyetle bağdaşmayan başka bir tasarrufta bulunmasıyla ortadan kalkar.” Örneğin; Mirasbırakan vasiyetname ile bir kişiye evini bırakırsa ve sonradan bu evi satarsa artık mirasbırakanın o kişiye bırakmış olduğu evden söz edilemeyecektir.
