Hakkı Olmayan Yere Tecavüz Suçu TCK 154’te belirtilmiş olan ve kanunda Malvarlığına Karşı İşlenen Suçlar başlığı altında düzenlenen suçlardandır. TCK 154 bu suçun taşınmazlara karşı yani evlere, arsalara, iş yerlerine ve bunun gibi yerlere karşı işlenebileceği gibi eklentilerine karşı da işlenebileceğini söylemiştir. Taşınmazların eklentilerine örnek verecek olursak evlerin müştemilatları, kömürlükler, ahır, avlu, işyerlerinin depolarını eklenti olan yerler olarak gösterebiliriz. Ancak belirtmekte fayda var ki Hakkı Olmayan Yere Tecavüz Suçu ile Konut Dokunulmazlığı İhlalini karıştırmamak gerekmektedir. Bunun için sitemizde yer alan Konut Dokunulmazlığının İhlali Suçu ve Cezası adlı yazımızı okuyabilirsiniz.
Hakkı Olmayan Yere Tecavüz Suçunun Oluşması
Hakkı olmayan yere tecavüz suçunu oluşmasını TCK 154 seçimlik hareketli fiil olarak belirlemiştir. Buna göre hakkı olmayan yere tecavüz suçunun oluşması için kişinin bir hakka dayanmadan bir taşınmazın (evin, arsanın, iş yerinin, tarlanın …) veya bu taşınmazın eklentilerinin (müştemilat, ahır, bahçe, avlu, işyeri deposu gibi) tamamına veya bir kısmına yönelik işgal gerçekleştiriyorsa TCK 154 gereği hakkı olmayan yere tecavüz suçu oluşmuş olacaktır.
Hakkı olmayan yere tecavüze suçunun oluşması için bir diğer seçimlik fiil ise taşınmazın veya eklentisi olan yerin tamamen veya kısmen sınırlarını değiştiren kimse de TCK 154 gereü, hakkı olmayan yere tecavüz suçunu işlemiş olacaktır.
Hakkı olmayan yere tecavüz suçunda taşınmaz malın veya eklentilerinin bozulması halinde de bu suç işlenmiş olur ve TCK 154 kapsamında cezalandırılacaktır.
Hakkı olmayan yere tecavüze suçunda bir diğer seçimlik hareketli fiil taşınmazdan veya taşınmazın eklentilerinden mal sahibinin kullanmasını engelleme halidir. Bu durumda da TCK 154 gereği hakkı olmayan yere tecavüz suçu kapsamında cezalandırma yapılacaktır.
Hakkı Olmayan Yere Tecavüz Suçunda Şikayet
Hakkı olmayan yere tecavüz suçunda şikayet kanunda gerekli olan şartlar arasında yer almıştır. Yani yetkili merciler bunu tespit etmesiyle birlikte soruşturma ve kovuşturma başlatmaz bunun için zarara uğrayan kimsenin şikayeti gerekmektedir.
Hakkı Olmayan Yere Tecavüz Suçunun Diğer Halleri
Hakkı olmayan yere tecavüz suçunun diğer halleri TCK 154/2, TCK 154/3 ve TCK 167’de yer almıştır. Buna göre bu durumları inceleyecek olursak TCK 154/2’de köy tüzel kişiliğine ait olduğunu veya öteden beri köylünün ortak yararlanmasına terk edilmiş bulunduğunu bilerek mera, harman yeri, yol ve sulak gibi taşınmaz malları kısmen veya tamamen zapt eden, bunlar üzerinde tasarrufta bulunan veya sürüp eken kimsenin de aynen TCK 154/1’de belirtilen hüküm çerçevesinde cezalandırılacağı belirtilmiştir.
Bunun dışında TCK 154/3’e göre kamuya veya özel kişilere ait suların mecrasını değiştiren kişilere de verilecek olan ceza TCK 154/1’de belirtilen ceza olacaktır.
TCK 167’de ise haklarında ayrılık kararı olan eşlerin, üstsoy-altsoy veya evlatlık gibi birinici dereceden hısımlık ile karşımıza çıkan hallerde ve aynı evde yaşayan kardeşlerin bu suçu işlemeleri halinde ceza verilmeyeceği söylenmiştir. Örnek verecek olursak aynı evde yaşayan kardeşlerden birinin evin bahçesini işgali TCK 154 kapsamına girmeyecektir. Ancak şunu belirtmek gerekir bu bahçenin yaşadıkları eve bağlı olan bahçe olması gerekmektedir. Aynı zamanda TCK 167/2’ye göre hakkı olmayan yere tecavüz suçunda haklarında ayrılık kararı verilmiş olan eşlerden birinin, aynı konutta beraber yaşamayan kardeşlerden birinin, aynı konutta beraber yaşamakta olan amca, dayı, hala, teyze, yeğen veya ikinci derecede kayın hısımlarının zararına olarak işlenmesi halinde; ilgili akraba hakkında şikayet üzerine verilecek olan hakkı olmayan yere tecavüz suçu cezası %50 oranında azaltılacaktır.
Hakkı Olmayan Yere Tecavüz Suçunun Cezası
Hakkı olmayan yere tecavüze suçunun cezası TCK 154’te belirtilen hüküm çerçevesinde belirlenmiştir. Buna göre bir hakka dayanmaksızın başkasına ait bir taşınmaz mal veya bu taşınmaz malın eklentileri olarak kabul edilen yerleri malikmiş gibi tamamen veya kısmen işgal eden veya sınırlarını değiştiren veya bozan ya da hak sahibi olan kimsenin yani taşınmaz malın sahibinin bu alanlardan yararlanmasını engelleyen kimse, malikin şikayeti üzerine TCK 154/1 gereği 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası ile veya adli para cezasıyla cezalandırılacaktır.
Bu hüküm dışında TCK 154/2 kapsamında Köy tüzel kişiliğine ait olduğunu veya öteden beri köylünün ortak yararlanmasına terk edilmiş bulunduğunu bilerek mera, harman yeri, yol ve sulak gibi taşınmaz malları kısmen veya tamamen zapt eden, bunlar üzerinde tasarrufta bulunan veya sürüp eken kimse hakkında da 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezasına hükmedilir.
TCK 154/3’te yer alan hükme göre ise kamuya veya özel kişilere ait suların mecrasını değiştiren kimseye de verilecek olan ceza 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezasıdır.
Hakkı olmayan yere tecavüz suçunda mahkeme adli para cezasına hükmetmemişse bu cezasının sonradan adli para cezasına çevrilmesi söz konusu değildir.
Hakkı olmayan yere tecavüz suçunda mahkemenin Hükmün Açıklanmasının Geriye Bırakılması Kararı (HAGB) verebilmesi mümkündür.
Hakkı olmayan yere tecavüz suçunda mahkemenin ceza ertelemesi kararı vermesi mümkündür.
Hakkı Olmayan Yere Tecavüz Suçunda Zamanaşımı Süresi
Hakkı olmayan yere tecavüz suçunda zamanaşımı süresi TCK 66’da belirtilmiştir. Buna göre 5 yıldan fazla olmayan veya adli para cezası gerektiren suçlarda dava zamanaşımı süresi 8 yıldır.
Hakkı Olmayan Yere Tecavüze Suçunda Görevli ve Yetkili Mahkeme
Hakkı olmayan yere tecavüz suçunda görevli ve yetkili mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir.
Hakkı Olmayan Yere Tecavüz Suçu ile ilgili Yargıtay Kararları
T.C. YARGITAY
8. CEZA DAİRESİ
E. 2009/14768
K. 2012/7203
T. 7.3.2012
• HAKKI OLMAYAN YERE TECAVÜZ ( Sanığın Hazine Adına Susuz Tarla Vasfıyla Kayıtlı Parseli Sürüp Ekmesi – TCK 154/1 İle Eylemin Suç Olmaktan Çıkarıldığı/Beraat Hükmünün İsabetli Olduğu )
• HAZİNE ADINA KAYITLI PARSELİ SÜRÜP EKMEK ( Hakkı Olmayan Yere Tecavüz Suçu Oluşmayacağı – TCK 154/1 İle Eylemin Suç Olmaktan Çıkarıldığı ) TCK 154/1
ÖZET : Sanık, hazine adına “susuz tarla” vasfıyla kayıtlı parseli sürüp ekmiş ise de, hükümden sonra yürürlüğe giren 5841 sayılı Kanunun 1. maddesiyle değişik TCK 154/1. madde ve fıkrası karşısında, eylem suç olmaktan çıkarılmıştır.
DAVA : Gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Sanığın, Tezekli köyünde hazine adına “susuz tarla” vasfıyla kayıtlı 259 nolu parseli sürüp ekmiş ise de,
Hükümden sonra yürürlüğe giren 5841 sayılı Kanunun 1. maddesiyle değişik 5237 sayılı TCK 154/1. madde ve fıkrası karşısında, eylemin suç olmaktan çıkarılması nedeniyle,
SONUÇ : Sonucu itibariyle isabetli bulunan beraat hükmün ( ONANMASINA ), 07.03.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.
